ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.สุภัค มหาวรากร
คณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ
บทความวิจัยนี้มุ่งศึกษาการสร้างความสุขด้วยมงคลชีวิตในการ์ตูนชุดนิทานโชคดี ข้อมูลที่ใช้ในการศึกษาคือการ์ตูนชุดนิทานโชคดี ซึ่งแสดงหลักมงคลชีวิต 38 ประการจำนวน 4 เล่ม ผลงานของสายฝน ศิลปพรหม ได้แก่ นิทานโชคดี เล่ม 1 “พึ่งพาตน” นิทานโชคดี เล่ม 2 “รู้จักให้” นิทานโชคดี เล่ม 3 “ฝึกตนดี” และนิทานโชคดี เล่ม 4 “ชนะใจได้” ผลการวิจัยพบว่านิทานโชคดี นำเสนอหลักธรรมเรื่อง “มงคลชีวิต” ให้โดดเด่นและเข้าใจง่ายผ่านพฤติกรรมของพระโพธิสัตว์ โดยยังคงลักษณะของนิทานชาดกที่แสดง “เหตุ” และ “ผล” ของการกระทำของมนุษย์ ลักษณะการสร้างสรรค์นิทานชาดกในการ์ตูนชุดนิทานโชคดี มี 3 ลักษณะ ได้แก่ การใช้ภาพการ์ตูนเพื่อแสดงบุคลิกลักษณะของตัวละคร เพื่อแสดงอารมณ์ความรู้สึกของตัวละคร เพื่อเล่าเรื่อง และเพื่อแสดงหลักธรรม การใช้ภาษาเล่าเรื่องโดยใช้บทสนทนาและการบรรยายที่สั้น กะทัดรัด และการสรุปนิทานเพื่อสื่อสาระธรรมซึ่งเป็นการเน้นย้ำหลัก “มงคลชีวิต” แก่ผู้อ่านอีกครั้ง การ์ตูนชุดนิทานโชคดี ซึ่งมีที่มาจากนิทานชาดกแสดงลักษณะการสร้างสรรค์นิทานชาดกในสังคมไทย ด้วยการใช้ภาพการ์ตูนประกอบตัวภาษาเพื่อให้ผู้อ่านคือเด็กเข้าใจได้ว่า ความโชคดีหรือความสุขในชีวิตเกิดขึ้นได้ด้วยตัวของเราเองโดยปฏิบัติตาม “มงคลชีวิต”
(เสนอในการประชุมวิชาการระดับชาติ "วิถีแห่งความสุขชุมชน" ระหว่างวันที่ 18-19 มิถุนายน 2558 ณ โรงแรมอมรินทร์ลากูน จังหวัดพิษณุโลก จัดโดย โครงการวิวัฒน์ไทยศึกษานานาชาติเพื่อการพัฒนาสังคมไทย (ENITS) สถาบันไทยศึกษา จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย และคณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร)