แป้งอิตาลีในอาหารไทย

 

วันที่ออกอากาศ: 16 พฤศจิกายน 2557
วิทยากร: ดินาร์ บุญธรรม
ผู้ดำเนินรายการ: วราภรณ์ จิวชัยศักดิ์

 

 

พาสต้า เป็นอาหารที่มีต้นกำเนิดมาจากประเทศอิตาลี เป็นอาหารประเภทแป้งที่ลักษณะคล้ายเส้นบะหมี่หรือก๋วยเตี๋ยวในโลกตะวันออก แต่ก็มีรูปลักษณะอื่นๆ นอกจากเส้น ได้แก่ รูปเปลือกหอย รูปตัวอักษร รูปดอกไม้ดอกไร่ ไปจนถึงเมล็ดข้าวเล็กๆ ซึ่งมีชื่อเรียกแตกต่างกันไป อาทิ สปาเก็ตตี้ เฟตตูชินี่ เพนเน่ หรือมักกะโรนี ซึ่งคนไทยรู้จักดี

 

ใช้แป้งสาลีเป็นวัตถุดิบหลัก ก่อนนำมาประกอบอาหารจะต้องต้มให้สุกแล้วเอาไปปรุงได้หลากหลาย อาจจะคลุกกับน้ำมันมะกอกโรยเครื่องเทศ หรือราดด้วยซอสนานาชนิต หรือนำมาผัดด้วยเครื่องปรุงต่างๆ

 

พาสต้าถือเป็นอาหารจานหลักของผู้คนในคาบสมุทรอิตาลี ซึ่งต่อมาได้เข้าไปสู่วัฒนธรรมอาหารของสังคมชาวตะวันตกมาจนกลายเป็นอาหารที่รับรู้กันทั่วโลก

 

คนไทยรับรู้วัฒนธรรมการรับประทานแป้งพาสต้าแบบอิตาลีครั้งแรกในสมัยรัชกาลที่ 5 จากกระบวนการปฏิรูปสังคมไทยให้มีความทันสมัยอย่างประเทศตะวันตก โดยเฉพาะในราชสำนักและสังคมชั้นสูง

 

มีการฝึกให้พระราชวงศ์ไปตนถึงเสนาบดีข้าราชการรู้จักรับประทานอาหารฝรั่ง ซึ่งมีการจ้างพ่อครัวตะวันตกเข้ามาประจำการในราชสำนัก นำเอาสูตรอาหารของประเทศต่างๆ ในโลกตะวันตกเข้ามาปรุงอาหาร รวมถึงแป้งพาสต้าซึ่งคนไทยในสมัยนั้นเรียกว่า “แป้งอิตาลี”

 

ในตำราอาหารสำคัญ 2 เล่ม ซึ่งเป็นที่รู้จักกันดีในกลุ่มคนชั้นสูงของไทยในสมัยรัชกาลที่ 5-7  ได้แก่ ตำรับอาหารสายเยาวภา ของพระเจ้าบรมวงศ์เธอพระเจ้าเยาวภาพงศ์สนิท พระราชธิดาในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว และตำราอาหารแม่ครัวหัวป่าก์ ของท่านผู้หญิงเปลี่ยน ภาสกรวงศ์ ภรรยาของเจ้าพระยาภาสกรวงศ์ (พร บุนนาค)

 

ซึ่งทั้ง 2 เล่มมีตำรับอาหารที่ปรุงจากแป้งอิตาลีอยู่หลายชนิด ทั้งที่เป็นตำรับการปรุงแบบตะวันตก อาทิ มักกะโรนีอบชีส ซึ่งสมัยนั้นเรียกว่า มักกะโรนีอบเนยแข็ง หรือ มักกะโรนีเข้าเตาอบ รวมถึงรายการอาหารที่ดัดแปลงขึ้นมาใหม่อย่าง ซุปมักกะโรนี หรือบางคนก็เรียกว่า แกงจืดแป้งอิตาลี คือต้มแกงจืดที่ใส่มักกะโรนี ร่วมกับผักและเนื้อสัตว์ต่างๆ ซึ่งทั้ง 2 ตำรับกล่าวว่าเป็นอาหารยอดพลังสำหรับคนป่วย

 

ตำรับอาหารแป้งพาสต้าอีกจานหนึ่ง ซึ่งต่อมากลายเป็นอาหารยอดนิยมของคนไทยมาจนถึงปัจจุบันก็คือ ผัดมักกะโรนี โดยผัดแป้งกับซอสมะเขือเทศ แล้วใส่เนื้อสัตว์ หอมหัวใหญ่ มะเขือเทศ ซึ่งไม่ได้เป็นอาหารพาสต้าแบบตำรับดั่งเดิม

 

จนมาถึงปัจจุบัน คนไทยยังคงนำแป้งพาสต้ามาดัดแปลงทำอาหารที่มีรสชาติคุ้นลิ้นคนไทย โดยเฉพาะอาหารที่มีรสเผ็ด อาทิ มักกะโรนีหรือสปาเก็ตตี้ผัดขี้เมาที่ผัดกับพริกตำและผัดกระเพรา สปาเก็ตตี้ผัดปลาสลิดที่ใส่พริกและปลาสลิดที่นำไปทอดจนฟูกรอบ จนถึงการนำเส้นพาสต้ามาราดกับแกงเผ็ดหรือนำมาผัดเข้ากับเครื่องแกงเขียวหวาน ก็เป็นที่นิยมของคนไทยสมัยใหม่

 

แม้แต่ร้านอาหารอิตาเลี่ยนในเมืองไทยยังต้องมีรายการอาหารดัดแปลงเหล่านี้ไว้บริการด้วย ซึ่งไม่ใช่แค่เป็นที่ชื่นชอบของลูกค่าชาวไทย แม้แต่ชาวตะวันตกเองก็ชื่นชอบการปรุงเส้นพาสต้าแบบไทยๆ นี้ บางรายการก็ได้กลายเป็นอาหารบริการในร้านอาหารฟิวชั่นในประเทศต่างๆ ของยุโรปอีกด้วย