ประติมากรรมรูปยักษ์ หรือ พ่อท่านเจ้าเขา คือ สิ่งศักดิ์สิทธิ์สถิตอยู่ ณ บริเวณลานตอนกลางบันไดทางขึ้นถ้ำแจ้ง ซึ่งเป็นถ้ำประดิษฐานพระไสยาสน์ (พ่อท่านบรรทม) วัดคูหาภิมุข ตำบลหน้าถ้ำ อำเภอเมืองยะลา จังหวัดยะลา มีตำนานเกี่ยวยักษ์ศักดิ์สิทธิ์นี้ว่า ชาวบ้านตำบลหน้าถ้ำเชื่อว่า ยักษ์ตนนี้มีหน้าที่เฝ้าหน้าถ้ำคูหาภิมุข มิให้ผู้ใดเข้ามาขโมยทรัพย์สมบัติที่ฝังไว้ภายในถ้ำ เล่าต่อมากันว่า ในอดีตมีขุนโจรพร้อมด้วยลูกสมุนพยายามเข้ามาขโมยทรัพย์สมบัติเหล่านี้ แต่ก็ไม่ประสบความสำเร็จและถูกยักษ์ทุบตีด้วยกระบองจนถึงแก่ความตาย

นอกจากนี้ ยังเชื่อถือกันว่ายักษ์ตนนี้มีความศักดิ์สิทธิ์ สามารถบันดาลให้เกิดความสงบร่มเย็น หากผู้ใดทำผิดศีลธรรมหรือทำเรื่องร้ายแรงก็สามารถดลบันดาลให้มีอันเป็นไป แต่หากผู้ใดตั้งมั่นในศีลธรรม เคารพบูชา จะบนบานสิ่งใดก็จะได้รับพรสมปรารถนาโชคดีมีความสุขตลอดไป จึงเป็นที่นับถือจนได้รับการขนานนามว่า “พ่อท่านเจ้าเขา” มาตราบจนปัจจุบัน

ประติมากรรมรูปยักษ์นี้ สร้างเมื่อ พ.ศ.2484 ในช่วงสงครามโลกครั้งที่ 2 พระพุทธไสยารักษ์เจ้าอาวาสองค์ที่ 7 ของวัดคูหาภิมุข พร้อมทั้งผู้หลักผู้ใหญ่ของตำบลหน้าถ้ำในสมัยนั้น ได้แก่ ขุนนิวาส คูหามุข นายตีบ เพชรกล้า นายสง สุวรรณโพธิ์ และชาวบ้านอีกหลายท่าน มีความเห็นตรงกันว่าควรสร้างรูปของพ่อท่านเจ้าเขาขึ้นเป็นรูปเคารพ เพื่อเป็นขวัญกำลังใจและปกป้องรักษาชาวบ้านหน้าถ้ำให้พ้นภัย จึงรวบรวมปัจจัยจากพระพุทธไสยารักษ์และคณะพุทธบริษัทวัดคูหาภิมุขเป็นจำนวนเงิน 430 บาท เป็นค่าใช้จ่ายในการดำเนินการจนสำเร็จลุล่วง

พ่อท่านเจ้าเขามีลักษณะเป็นประติมากรรมรูปยักษ์ยืนตรงสูงราว ๖ เมตร รูปร่างหน้าตาคล้ายเงาะป่าซาไก ผมหยิก หนวดเครารุงรัง ดวงตาโปน มีเขี้ยวงอกพ้นริมฝีปาก มีงูบองหลา (งูจงอาง) เป็นสายสร้อยคล้องคอ ต้นแขนทั้งสองข้างปั้นปูนเป็นสายรัดต้นแขนประดับด้วยหน้าบุคคลอย่างหน้ากากพรานบุญ ร่างกายท่อนล่างทำเป็นผ้านุ่งทาสีเหลือง มีลวดลายคล้ายหนังเสือ มือทั้งสองกุมกระบองที่มีหัวกะโหลกมนุษย์เป็นด้ามท้าย แนบไว้กลางลำตัวอย่างทะมัดทะแมง ส่วนเท้าเปลือยเปล่าไม่สวมรองเท้า

ในปี พ.ศ. 2562 กรมศิลปากรจัดสรรงบประมาณ จากเงินกองทุนโบราณคดี เพื่อดำเนินการบูรณะพ่อท่านเจ้าเขา ระหว่างวันที่ 12 เมษายน 2562 ถึงวันที่ 10 มิถุนายน 2562

(อ้างอิง  https://www.finearts.go.th/fad11/view/24925 สำนัก 80 ปี ประติมากรรมพ่อท่านเจ้าเขา – ตำนานยักษ์ศักดิ์สิทธิ์แห่งเมืองยะลา. ศิลปากรที่ 11 สงขลา.)